Also Know as: HsCRP, HsC-Reactive Protein
Last Updated 1 December 2025
ઉચ્ચ-સંવેદનશીલતા સી-રિએક્ટિવ પ્રોટીન (hsCRP) એ લોહીમાં જોવા મળતું પ્રોટીન છે જે શરીર બળતરાના પ્રતિભાવમાં ઉત્પન્ન કરે છે. તે ઈજા અથવા ચેપ માટે શરીરની પ્રતિરક્ષા પ્રતિભાવનો એક ભાગ છે અને તેથી તેનો ઉપયોગ હૃદય રોગના જોખમ માટે માર્કર તરીકે થઈ શકે છે. તેને 'ઉચ્ચ-સંવેદનશીલતા' તરીકે ઓળખવામાં આવે છે કારણ કે પરીક્ષણ રક્તમાં CRP ના નાના સ્તરો પણ શોધી શકે છે, જે કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગોના જોખમનું મૂલ્યાંકન કરવામાં મહત્વપૂર્ણ હોઈ શકે છે.
CRP એ પ્રોટીન છે જે શરીરમાં બળતરા થાય ત્યારે યકૃત બનાવે છે અને લોહીના પ્રવાહમાં મોકલે છે.
હાર્ટ એટેક અને સ્ટ્રોક સહિત કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગના વ્યક્તિના જોખમનું મૂલ્યાંકન કરવામાં મદદ કરવા માટે ડૉક્ટરો દ્વારા ઉચ્ચ-સંવેદનશીલતા CRP (hsCRP) ટેસ્ટનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
ઉચ્ચ hsCRP સ્તર હૃદયની ધમનીઓમાં બળતરા સૂચવી શકે છે; આનો અર્થ હાર્ટ એટેકનું વધુ જોખમ હોઈ શકે છે.
hsCRP પરીક્ષણ પ્રમાણભૂત CRP પરીક્ષણ કરતાં વધુ સંવેદનશીલ છે, કારણ કે તે પ્રોટીનના નીચલા સ્તરને શોધી શકે છે.
અન્ય પરિબળો જેમ કે અમુક દવાઓ, સ્થૂળતા, કસરતનો અભાવ, ધૂમ્રપાન અને ભારે મદ્યપાન પણ એચએસસીઆરપી સ્તરમાં વધારો કરી શકે છે.
એચએસસીઆરપીનું નીચું સ્તર એક સારી નિશાની છે, કારણ કે તેનો અર્થ એ છે કે તમારા શરીરમાં બળતરા ઓછી છે.
તે સામાન્ય રીતે રક્તના લિટર (mg/L) દીઠ CRP ના મિલિગ્રામમાં માપવામાં આવે છે.
સામાન્ય રીતે, લોહીમાં એચએસસીઆરપીનું સ્તર જેટલું ઊંચું હોય છે, શરીરમાં બળતરા વધારે હોય છે. એ નોંધવું અગત્યનું છે કે જ્યારે hsCRP પરીક્ષણ હૃદય રોગ અથવા સ્ટ્રોકની સંભાવનાની આગાહી કરવામાં મદદ કરી શકે છે, તે સ્પષ્ટ કરતું નથી કે શરીરમાં બળતરા ક્યાં થઈ રહી છે અથવા તેનું કારણ શું છે. આમ, તેનો ઉપયોગ ઘણીવાર અન્ય પરીક્ષણો અને પરીક્ષાઓ સાથે કરવામાં આવે છે.
HsCRP (હાઈ સેન્સિટિવિટી સી-રિએક્ટિવ પ્રોટીન) ટેસ્ટ અનેક સંજોગોમાં જરૂરી છે. આ રક્ત પરીક્ષણનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે શરીરમાં બળતરાની તપાસ કરવા માટે થાય છે, જે સામાન્ય રોગપ્રતિકારક પ્રતિભાવ છે જે આરોગ્યની સ્થિતિની શ્રેણી સૂચવી શકે છે.
હૃદય રોગનું જોખમ: એચએસસીઆરપીનો ઉપયોગ ક્લિનિકલ પ્રેક્ટિસમાં કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર જોખમના માર્કર તરીકે વ્યાપકપણે થાય છે. તે શરીરમાં બળતરાના સ્તરનું માપ છે જે એથરોસ્ક્લેરોસિસના વિકાસમાં મુખ્ય પરિબળ છે, જે પ્રક્રિયા હૃદય રોગ તરફ દોરી જાય છે.
દીર્ઘકાલીન બળતરાની સ્થિતિનું નિરીક્ષણ કરવું: HsCRP પરીક્ષણનો ઉપયોગ સંધિવા, લ્યુપસ અથવા વાસ્ક્યુલાઇટિસ જેવા બળતરા રોગોનું નિરીક્ષણ કરવા માટે પણ થાય છે. પરીક્ષણનો ઉપયોગ સારવારની અસરકારકતાનું મૂલ્યાંકન કરવા અને રોગની પ્રગતિનું નિરીક્ષણ કરવા માટે થઈ શકે છે.
ચેપની ઓળખ: HsCRP ચેપના પ્રતિભાવમાં ઝડપથી વધી શકે છે, જે તેને સેપ્સિસ અથવા બેક્ટેરિયલ ચેપ જેવી તીવ્ર પરિસ્થિતિઓને ઓળખવામાં ઉપયોગી સાધન બનાવે છે.
HsCRP પરીક્ષણ લોકોના વિવિધ જૂથો દ્વારા આવશ્યક છે, મુખ્યત્વે આરોગ્યની સ્થિતિ અને તેઓ જે જોખમોનો સામનો કરી રહ્યા હોય તેના આધારે.
હૃદયરોગનું જોખમ ધરાવતા લોકો: હાઈ બ્લડ પ્રેશર, હાઈ કોલેસ્ટ્રોલ લેવલ, સ્થૂળતા અથવા હૃદય રોગનો પારિવારિક ઈતિહાસ જેવા હૃદયની વિકૃતિઓ માટે જોખમી પરિબળો ધરાવતી વ્યક્તિઓને HsCRP ટેસ્ટ કરાવવાની સલાહ આપવામાં આવી શકે છે.
બળતરાવાળા દર્દીઓ: સંધિવા અથવા લ્યુપસ જેવી બળતરાની સ્થિતિથી પીડાતા દર્દીઓને તેમની સ્વાસ્થ્યની સ્થિતિનું નિરીક્ષણ કરવા માટે નિયમિત HsCRP પરીક્ષણોની જરૂર પડશે.
ચેપના લક્ષણો ધરાવતા દર્દીઓ: તીવ્ર ચેપના લક્ષણો ધરાવતા વ્યક્તિઓ, જેમ કે ઉંચો તાવ, તીવ્ર દુખાવો, અથવા ઝડપી શ્વાસ લેવા માટે નિદાનમાં મદદ કરવા માટે HsCRP પરીક્ષણની જરૂર પડી શકે છે.
HsCRP ટેસ્ટમાં, ચોક્કસ પ્રોટીન માપવામાં આવે છે. પરીક્ષણ ખાસ કરીને શું જુએ છે તે અહીં છે:
C-રિએક્ટિવ પ્રોટીન: HsCRP ટેસ્ટ લોહીમાં C-રિએક્ટિવ પ્રોટીન (CRP) નું સ્તર માપે છે. CRP એ એક પ્રોટીન છે જે યકૃત દ્વારા ઉત્પન્ન થાય છે અને જ્યારે શરીરમાં બળતરા થાય છે ત્યારે લોહીના પ્રવાહમાં છોડવામાં આવે છે.
ઈન્ફ્લેમેટરી એક્ટિવિટી: લોહીમાં CRPનું ઊંચું સ્તર શરીરમાં બળતરાના વધતા સ્તરને સૂચવે છે. આ વિવિધ પરિસ્થિતિઓને કારણે હોઈ શકે છે, ચેપ અને ઈજાથી લઈને રુમેટોઈડ સંધિવા અથવા કેન્સર જેવા ક્રોનિક રોગો.
કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર જોખમ: એલિવેટેડ CRP સ્તર પણ હૃદય રોગના વધતા જોખમને સૂચવી શકે છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે ધમનીઓમાં બળતરા એથરોસ્ક્લેરોસિસનું કારણ બની શકે છે (એવી સ્થિતિ જ્યાં ધમનીઓમાં તકતીનું નિર્માણ થાય છે, સંભવિત રૂપે હાર્ટ એટેક અને સ્ટ્રોકનું કારણ બને છે).
ઉચ્ચ સંવેદનશીલતા સી-રિએક્ટિવ પ્રોટીન (એચએસસીઆરપી) એ સી-રિએક્ટિવ પ્રોટીન (સીઆરપી) નું સ્તર નક્કી કરવા માટે રક્ત પરીક્ષણ છે, જ્યારે શરીરમાં બળતરા હોય ત્યારે યકૃતમાં સંશ્લેષિત પ્રોટીન.
પદ્ધતિમાં વિશિષ્ટ પ્રયોગશાળા તકનીકોનો ઉપયોગ શામેલ છે જે લોહીમાં ઓછી માત્રામાં હાજર હોવા છતાં પણ CRP શોધી શકે છે. આ તેને અત્યંત સંવેદનશીલ પરીક્ષણ બનાવે છે.
આ ટેસ્ટનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગોના વિકાસના જોખમનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે થાય છે, કારણ કે આવી પરિસ્થિતિઓનું વધુ જોખમ ધરાવતી વ્યક્તિઓમાં CRPનું ઉચ્ચ સ્તર જોવા મળે છે.
ટેસ્ટ એ સિદ્ધાંત પર આધારિત છે કે શરીરમાં બળતરા CRPનું ઉત્પાદન તરફ દોરી શકે છે. આ રીતે CRP ની માત્રા બળતરાની માત્રા અને કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગોના સંકળાયેલ જોખમના સૂચક તરીકે સેવા આપી શકે છે.
HSCRP ટેસ્ટ લેતા પહેલા કોઈ ખાસ તૈયારીની જરૂર નથી. જો કે, તમે જે દવાઓ/પુરવણીઓ પર છો તેના વિશે તમારા ડૉક્ટરને જાણ કરવી મદદરૂપ થઈ શકે છે કારણ કે તેમાંની કેટલીક ટેસ્ટના પરિણામોને અસર કરી શકે છે.
એ ધ્યાનમાં રાખવું જરૂરી છે કે ચેપ અથવા ઈજા જેવી વિવિધ પરિસ્થિતિઓને કારણે CRPનું સ્તર વધી શકે છે. તેથી, જો તમારી પાસે આવી કોઈ શરતો હોય, તો તમારે પરીક્ષણ લેતા પહેલા તે ઉકેલાઈ જાય ત્યાં સુધી રાહ જોવી પડી શકે છે.
ટેસ્ટના દિવસે, લેબ પ્રોફેશનલ તમારા હાથમાંથી થોડું લોહી એકત્રિત કરશે. પ્રક્રિયા સામાન્ય રીતે ઝડપી હોય છે અને ન્યૂનતમ અગવડતા લાવે છે.
HsCRP ટેસ્ટ દરમિયાન, હેલ્થકેર પ્રોફેશનલ તમારા હાથની નસમાંથી લોહીનો નમૂનો એકત્રિત કરશે.
લોહીના નમૂના લેબોરેટરી વિશ્લેષણને આધિન છે. લેબોરેટરી લોહીના CRP સ્તરને શોધવા માટે એન્ઝાઇમ ઇમ્યુનોસે નામની પ્રક્રિયાનો ઉપયોગ કરે છે.
પરીક્ષણના પરિણામો સામાન્ય રીતે થોડા દિવસોમાં ઉપલબ્ધ થાય છે. જો સીઆરપીનું સ્તર ઊંચું હોય, તો તે શરીરમાં બળતરાની હાજરી અને કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગના ઊંચા જોખમને સૂચવી શકે છે.
તમારા ડૉક્ટર સાથે પરિણામોની ચર્ચા કરવી મહત્વપૂર્ણ છે, જે તમારા એકંદર સ્વાસ્થ્ય અને અન્ય કોઈપણ પરીક્ષણ પરિણામોના સંદર્ભમાં તેનો અર્થ શું છે તે સમજવામાં તમારી મદદ કરી શકે છે.
ઉચ્ચ-સંવેદનશીલતા સી-રિએક્ટિવ પ્રોટીન (HsCRP) એ પ્રોટીન છે જે યકૃત ઉત્પન્ન કરે છે, અને લોહીમાં તેનું ઉચ્ચ સ્તર શરીરમાં બળતરા સૂચવે છે. HsCRP ટેસ્ટ આ પ્રોટીનનું સ્તર માપે છે. HsCRP માટે સામાન્ય શ્રેણી 3.0 mg/L ની નીચે છે. આનું વાંચન:
3.0 mg/L થી વધુને ઉચ્ચ ગણવામાં આવે છે
1.0 અને 3.0 mg/L ની વચ્ચે મધ્યમ સ્તર છે
નીચે 1.0 mg/L નીચા ગણવામાં આવે છે
એલિવેટેડ એચએસ-સીઆરપી સ્તર સૂચવી શકે છે:
ડાયાબિટીસ અથવા હ્રદય રોગ જેવા ક્રોનિક રોગો
ચેપ, જેમ કે ન્યુમોનિયા
સ્વયંપ્રતિરક્ષા વિકૃતિઓ જેમ કે લ્યુપસ અથવા રુમેટોઇડ સંધિવા
રક્ત વાહિનીઓની બળતરા (વાસ્ક્યુલાટીસ)
ચોક્કસ કેન્સર
સ્થૂળતા
ધૂમ્રપાન
શારીરિક પ્રવૃત્તિનો અભાવ
સામાન્ય Hs-CRP શ્રેણી જાળવવા માટે, નીચેની ટિપ્સ ધ્યાનમાં લો:
સ્વસ્થ વજન જાળવી રાખો
નિયમિત શારીરિક પ્રવૃત્તિ
ધૂમ્રપાન છોડો
હૃદય-સ્વસ્થ આહાર અપનાવો, જેમાં ફળો, શાકભાજી, આખા અનાજ અને દુર્બળ પ્રોટીન વધુ હોય.
આલ્કોહોલનું સેવન મર્યાદિત કરો
યોગ, ધ્યાન અથવા માઇન્ડફુલનેસ વડે તણાવનું સંચાલન કરો
HsCRP સ્તરો પર દેખરેખ રાખવા માટે નિયમિત તબીબી તપાસ
HSCRP ટેસ્ટ કરાવ્યા પછી, આ સાવચેતીઓ અને આફ્ટરકેર ટીપ્સને અનુસરો:
તમારા પરિણામોનો અર્થ શું છે તે જાણવા ડૉક્ટર સાથે ચર્ચા કરો
જીવનશૈલીમાં કોઈપણ જરૂરી ફેરફારો અથવા સારવાર અંગે તમારા ડૉક્ટરની સલાહને અનુસરો
તમારા ડૉક્ટરની સલાહ મુજબ તમારા HsCRP સ્તરોનું નિરીક્ષણ કરો
હાઇડ્રેટેડ રહો
બ્લડ ટેસ્ટ પછી તમને કોઈ અગવડતા કે ચક્કર આવે તો આરામ કરો
ઇન્ફેક્શનથી બચવા માટે પંચર સાઇટને સ્વચ્છ અને સૂકી રાખો
ચોક્કસતા: બજાજ ફિનસર્વ હેલ્થ દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત દરેક લેબ નવીનતમ ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરે છે. આ પરિણામોમાં અત્યંત ચોકસાઈની ખાતરી કરે છે.
કિંમત-અસરકારકતા: અમારા સ્ટેન્ડઅલોન ડાયગ્નોસ્ટિક ટેસ્ટ અને પ્રદાતાઓ તમારા પર અતિશય નાણાકીય દબાણ લાવ્યા વિના વ્યાપક સેવાઓ પ્રદાન કરે છે.
હોમ સેમ્પલ કલેક્શન: અમે તમારા સેમ્પલને તમારા ઘરેથી જ એકત્ર કરવાની સગવડ આપીએ છીએ જે તમને સૌથી વધુ અનુકૂળ હોય.
રાષ્ટ્રવ્યાપી ઉપલબ્ધતા: તમે ભારતમાં ક્યાંય પણ હોવ, અમારી તબીબી પરીક્ષણ સેવાઓ તમારા માટે સુલભ છે.
લવચીક ચુકવણી વિકલ્પો: તમે રોકડ અને ડિજિટલ ચુકવણીઓ સહિત બહુવિધ ચુકવણી પદ્ધતિઓમાંથી પસંદ કરવા માટે સ્વતંત્ર છો.
City
Price
| Hscrp high sensitivity crp test in Pune | ₹252 - ₹700 |
| Hscrp high sensitivity crp test in Mumbai | ₹252 - ₹700 |
| Hscrp high sensitivity crp test in Kolkata | ₹252 - ₹700 |
| Hscrp high sensitivity crp test in Chennai | ₹252 - ₹700 |
| Hscrp high sensitivity crp test in Jaipur | ₹252 - ₹700 |
આ તબીબી સલાહ નથી, અને આ સામગ્રી માત્ર માહિતીના હેતુઓ માટે જ ધ્યાનમાં લેવી જોઈએ. વ્યક્તિગત તબીબી માર્ગદર્શન માટે તમારા આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતા સાથે સંપર્ક કરો.
Fulfilled By
| Fasting Required | 8-12 hours fasting is mandatory Hours |
|---|---|
| Recommended For | |
| Common Name | HsCRP |
| Price | ₹700 |